Naczelny Sąd Administracyjny (dalej: NSA) wydał w dniu 5 marca 2024 roku korzystne dla podatników rozstrzygnięcie dotyczące terminu zmiany formy opodatkowania (sygn. akt II FSK 743/21). Zdaniem NSA, jeżeli podatnik w danym roku w ogóle nie osiągnął przychodu z działalności gospodarczej, to stosowne oświadczenie może złożyć najpóźniej do dnia złożenia deklaracji podatkowej za ten rok podatkowy.
Czas na zmianę formy opodatkowania
W tym miejscu należy przypomnieć, że zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2019 r. oświadczenie o wyborze formy opodatkowania lub rezygnacji z danej formy opodatkowania należy złożyć do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym został osiągnięty pierwszy przychód z tego tytułu w roku podatkowym, albo do końca roku podatkowego, jeżeli pierwszy taki przychód został osiągnięty w grudniu tego roku podatkowego.
Czego dotyczyła sprawa?
Kobieta będąca rozwódką samotnie wychowującą dziecko prowadziła działalność gospodarczą, z której przychody rozliczała liniowym podatkiem PIT. Przy czym od 2017 roku działalność gospodarcza została zawieszona i nie przynosiła żadnych przychodów. W marcu 2020 roku podatniczka złożyła we właściwym urzędzie skarbowym oświadczenie o rezygnacji z opodatkowania podatkiem liniowym za rok 2019, co oznacza, wybór opodatkowania według skali podatkowej. Następnie podatniczka wystąpiła z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej z zapytaniem czy będzie uprawniona rozliczenia PIT za 2019 rok jako osoba samotnie wychowująca dziecko. Jej zdaniem takie rozwiązanie jest możliwe.
Stanowisko DKIS
Niestety Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej nie podzielił stanowiska podatniczki. W ocenie DKIS podatniczka miała czas na rezygnację z podatku liniowego do 20 stycznia 2019 roku – a zatem skoro złożyła je po terminie (w marcu 2020 roku) – nadal podlega opodatkowaniu podatkiem liniowym. Zdaniem DKIS zawieszenie prowadzenia działalności gospodarczej oznacza, że przychody z tej działalności gospodarczej nie są osiągane, jednak nie zmienia to faktu, że do osoby przedsiębiorcy nadal mają zastosowanie przepisy dotyczące wybranej wcześniej formy opodatkowania – podatkiem liniowym). W konsekwencji doprowadza to do braku możliwości rozliczenia się jako osoba samotnie wychowująca dziecko.
Sądy: decydujące znaczenie ma osiągnięcie przychodu
Z poglądem zaprezentowanym przez DKIS nie zgodził się Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w orzeczeniu z dnia 21 stycznia 2021 roku o sygn. akt III SA/Wa 1562/20. Dla sądu decydujące znaczenie w tej sprawie miał brak osiągnięcia przychodu z działalności gospodarczej w roku podatkowym. Sąd nie zgodził się ze stanowiskiem DKIS, że podatniczka miała czas na zmianę formy opodatkowania w terminie do 20 stycznia 2019 roku. WSA wskazał, że od 2019 roku obowiązują nowe przepisy, zgodnie z którymi, o rezygnacji z podatku liniowego należało poinformować do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym został osiągnięty pierwszy przychód z tytułu pozarolniczej działalności gospodarczej w 2019 roku, albo do końca 2019 roku, jeżeli pierwszy taki przychód został osiągnięty w grudniu 2019 roku. Przy czym zdaniem Sądu w tym szczególnym przypadku – gdy podatnik nie osiągnie przychodu – termin składania oświadczenia o wyborze lub zmianie formy opodatkowania na dany rok należy powiązać z terminem rozliczenia tegoż roku podatkowego. W konsekwencji podatniczka skutecznie zmieniła formę opodatkowania z podatku liniowego na zasady ogólne i może w zeznaniu za 2019 rozliczyć się wspólnie z dzieckiem. Sąd podkreślił, jednak, że samo zawieszenie działalności gospodarczej i nieosiąganie przychodu nie jest wystarczające dla rezygnacji z podatku liniowego, gdyż dla zmiany formy opodatkowania konieczne jest również złożenie stosownego oświadczenia. Korzystne stanowisko dla podatniczki podtrzymał również NSA w orzeczeniu z 5 marca 2024 roku.
Możliwość skorzystania z preferencji przez podatników
Stanowisko zaprezentowane w omawianym wyroku jest korzystne dla osób, które nie osiągnęły w danym roku podatkowym żadnego przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej i w związku z tym chciałyby zrezygnować z opodatkowania podatkiem liniowym. W takim przypadku podatnicy będą mogli dokonać zmiany formy opodatkowania również po zakończeniu roku podatkowego, pod warunkiem, że przed złożeniem rozliczenia PIT za dany rok podatkowy, skutecznie złożą do organów podatkowych oświadczenie o zmianie formy opodatkowania. Wówczas złożone oświadczenie pozwoli im skorzystać z preferencyjnych form opodatkowania takich jak wspólne rozliczenie z małżonkiem czy wspólne rozliczenie wraz z dzieckiem – w przypadku osób samotnie wychowujących dziecko.
Jeżeli są Państwo zainteresowani optymalizacją rozliczeń podatkowych, jak i wszelkimi innymi kwestiami podatkowymi zachęcamy do kontaktu.
