Czy wiedziałeś, że Twoja firma może otrzymać nawet 300 000 EUR wsparcia bez żmudnych procedur notyfikacji w Komisji Europejskiej? Pomoc de minimis to prosty sposób na uzyskanie finansowego wsparcia, z którego co roku korzystają tysiące firm, ale wciąż zbyt mało MŚP zna wszystkie możliwości.
Z tego artykułu dowiesz się:
- Jak w 5 minut sprawdzić, ile pomocy możesz jeszcze otrzymać?
- Które sektory mają obniżone limity pomocy de minimis do 100 000 EUR?
- Jakie błędy popełnia 80% firm przy rozliczaniu limitów?
- Jak uniknąć konieczności zwrotu środków z odsetkami?
Co to jest pomoc de minimis?
Pomoc de minimis to wsparcie finansowe dedykowane przedsiębiorstwom, w szczególności małym i średnim. Jest ona ograniczona kwotowo, co zapobiega zakłóceniom konkurencji na terenie Unii Europejskiej. Z uwagi na niewielkie sumy nie ma konieczności zgłaszania tej pomocy do Komisji Europejskiej. Maksymalnie jedna firma może otrzymać do 300 000 EUR w ciągu trzech lat.
Pomoc ta przybiera różne formy, do tego rodzaju pomocy publicznej zaliczają się między innymi ulgi podatkowe czy dotacje. Jest to elastyczne narzędzie wspierające rozwój przedsiębiorstw bez wpływu na handel międzynarodowy wewnątrz UE.
Najważniejsze cechy pomocy de minimis:
- nie zakłóca konkurencji w funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
- nie wymaga notyfikacji Komisji Europejskiej,
- jest ograniczona kwotowo – maksymalnie 300 000 EUR na firmę w ciągu 3 lat (w przypadku większości firm),
- jest elastycznym narzędziem wspierania rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw.
Jakie są zasady udzielania pomocy de minimis?
Zasady wsparcia de minimis definiują, które przedsiębiorstwa mogą skorzystać z tego rodzaju pomocy publicznej. Istotnym aspektem jest maksymalna kwota tej pomocy, wynosząca 300 000 EUR w przeciągu trzech lat. Regulacje te opierają się na prawodawstwie unijnym oraz krajowym, a kluczowy dokument stanowi Rozporządzenie Komisji (UE) nr 1407/2013. Przy udzielaniu wsparcia niezbędne jest uwzględnienie zasad konkurencji, aby zapobiec zakłóceniom na rynku Unii Europejskiej. Na początku stycznia 2024 w życie weszły nowe rozporządzenia Komisji Europejskiej: (UE) 2023/2831 i (UE) 2023/2832. Uaktualniają one wcześniejsze przepisy i szczegółowo określają zasady dotyczące różnych form pomocy de minimis.
Kto może skorzystać z pomocy de minimis?
Pomoc de minimis jest skierowana przede wszystkim do małych i średnich przedsiębiorstw spełniających określone kryteria, w tym dotyczące liczby zatrudnionych czy rocznych przychodów. Także mikroprzedsiębiorcy mogą z niej korzystać. Program ten obejmuje różnorodne branże, wykluczając jedynie te sektory, które nie kwalifikują się do wsparcia publicznego.
Pomoc de minimis jest skierowana przede wszystkim do małych i średnich przedsiębiorstw oraz mikroprzedsiębiorców.
Beneficjenci uprawnieni do otrzymania pomocy de minimis:
- mikroprzedsiębiorstwa (do 9 zatrudnionych, obrót do 2 mln EUR),
- małe przedsiębiorstwa (do 49 zatrudnionych, obrót do 10 mln EUR),
- średnie przedsiębiorstwa (do 249 zatrudnionych, obrót do 50 mln EUR),
- przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą niezależnie od formy prawnej.
Oczywiście konieczne jest też spełnienie innych kryteriów przyznania pomocy de minimis. Jest to między innymi:
- nieprzekroczenie limitów pomocy de minimis,
- działanie w sektorach niewyłączonych z pomocy,
- spełnienie wymogów formalnych określonych przez udzielającego pomoc.
Jakie formy wsparcia obejmuje pomoc de minimis?
Pomoc de minimis obejmuje różnorodne formy wsparcia finansowego dla przedsiębiorstw, mające na celu ich rozwój bez zakłócania zasad konkurencji. Są to między innymi:
- dotacje,
- preferencyjne pożyczki i kredyty,
- szkolenia,
- ulgi podatkowe,
- jednorazowe amortyzacje (patrz niżej),
- umorzenie odsetek od składek ZUS,
- zwolnienie ze składek ZUS (np. tzw. wakacje od ZUS).
Jednym z istotnych elementów pomocy de minimis są dotacje, które stanowią bezzwrotne środki przeznaczone na precyzyjnie określone cele. Dodatkowo, pożyczki udzielane na preferencyjnych warunkach umożliwiają firmom zdobycie dodatkowych funduszy na inwestycje lub rozszerzenie działalności. Ulgi podatkowe natomiast zmniejszają obciążenia finansowe, dając przedsiębiorcom większą swobodę w zarządzaniu finansami.
To jednak nie wyczerpuje możliwości. W ramach tej pomocy dostępne są także gwarancje kredytowe, ułatwiające uzyskanie bankowych kredytów poprzez redukcję ryzyka dla instytucji finansowych. Każdy rodzaj wsparcia musi być zgodny z obowiązującymi regulacjami i nie może przekroczyć określonych limitów wartości, aby nie wpłynąć negatywnie na rynek.
Jakie są limity pomocy de minimis?
Limity pomocy de minimis to istotny aspekt zarówno regulacji unijnych, jak i krajowych. Ich głównym zadaniem jest ochrona rynku Unii Europejskiej przed zakłóceniami konkurencji. Standardowy pułap wynosi 300 000 EUR w okresie trzech lat kalendarzowych, obejmując bieżący rok podatkowy oraz dwa wcześniejsze.
- Limity te odnoszą się do całkowitej pomocy przyznanej przedsiębiorstwu przez jedno państwo członkowskie.
- Uwzględniają wszelkie formy wsparcia finansowego uznanego za pomoc de minimis.
- System ten gwarantuje uczciwą rywalizację oraz wspiera rozwój małych i średnich firm, nie naruszając jednocześnie równowagi rynkowej.
W przypadku firm z sektora drogowego transportu towarów jednemu podmiotowi gospodarczemu przysługuje pomoc de minimis w łącznej kwocie 100 000 EUR na 3 lata. Oznacza to, że te firmy mogą korzystać z pomocy publicznej de minimis, ale w mniejszym wymiarze.
Jakie sektory są wyłączone z pomocy de minimis?
Niektóre sektory, takie jak rybołówstwo i produkcja rolna są wyłączone z pomocy de minimis. Te restrykcje mają na celu ochronę konkurencji w tych obszarach i zapobieganie zakłóceniom rynkowym.
W przypadku rybołówstwa mówimy o podstawowej produkcji związanej z produktami pochodzącymi z połowów i akwakultury. Podobnie, podstawowa działalność rolnicza nie jest objęta tym wsparciem.
Pomoc de minimis nie przysługuje także na działalność związaną z wywozem do państw trzecich lub państw członkowskich. Obejmuje to np. tworzenie i prowadzeniem sieci dystrybucyjnej do takiego wywozu i innymi wydatkami bieżącymi związanymi z taką działalnością.
Zaświadczenie o pomocy de minimis
Każde udzielenie wsparcia w ramach pomocy de minimis skutkuje wystawieniem odpowiedniego dokumentu potwierdzającego przez organ udzielający pomocy. Instytucja przyznająca pomoc wydaje zaświadczenie w następujących terminach:
- W dniu udzielenia pomocy – gdy wsparcie jest udzielane bezpośrednio.
- W momencie wydania decyzji – jeśli pomoc wymaga formalnej decyzji administracyjnej.
Specjalne zasady dla ulg podatkowych: gdy pomoc ma formę zwolnienia podatkowego wprowadzonego przepisami prawa (bez konieczności indywidualnej decyzji), zaświadczenie musi zostać wystawione w ciągu 60 dni od momentu skorzystania z ulgi.
Pomoc de minimis a jednorazowa amortyzacja
Prawo do wykorzystania amortyzacji w ramach wsparcia de minimis mają:
- Nowi przedsiębiorcy – którzy rozpoczęli działalność w bieżącym roku podatkowym.
- Przedsiębiorstwa o ograniczonych obrotach – spełniające kryteria małego podatnika.
Definicja małego podatnika: status małego podatnika przysługuje firmom, których roczne obroty (łącznie z należnym VAT) nie przekroczyły w ubiegłym roku podatkowym równowartości 2 mln EUR przeliczonej na złote:
- 2024: próg wynosił około 9,22 mln zł,
- 2025: próg wynosi około 8,57 mln zł.
Przedsiębiorcy, którzy spełniają te kryteria, mogą dokonać jednorazowej amortyzacji zakupionych środków trwałych do wartości 50 000 EUR, co w przeliczeniu na złote według kursu NBP z października poprzedniego roku oznacza:
- 2024: maksymalnie 230 000 zł,
- 2025: maksymalnie 214 000 zł.
Limit bez pomocy de minimis: firmy niekorzystające z tej formy wsparcia mogą odpisać jednorazowo maksymalnie 10 000 zł.
Ograniczenia przedmiotowe:
Przyspieszony odpis może dotyczyć wyłącznie określonych kategorii środków trwałych według KŚT (grupy 3-8).
- Grupa 3: kotły i maszyny energetyczne,
- Grupa 4: maszyny, urządzenia i aparaty ogólnego zastosowania,
- Grupa 5: specjalistyczne maszyny, urządzenia i aparaty,
- Grupa 6: urządzenia techniczne,
- Grupa 7: środki transportu z wyłączeniem samochodów osobowych,
- Grupa 8: narzędzia, przyrządy, ruchomości i wyposażenie.
Ważne: Przedsiębiorcy rozpoczynający działalność mogą skorzystać z tej ulgi wyłącznie w pierwszym roku prowadzenia firmy.
Księgowanie pomocy de minimis
Pomoc de minimis nie podlega ewidencji księgowej. Przedsiębiorcy prowadzący uproszczoną ewidencję mogą jednak odnotować ten fakt w Księdze Przychodów i Rozchodów. Informację o otrzymanej pomocy de minimis można umieścić w kolumnie przeznaczonej na dodatkowe adnotacje (kolumna 17). Ta rubryka ma charakter wyłącznie informacyjny i nie wpływa na:
- kalkulację podstawy opodatkowania,
- wysokość należnego podatku,
- rozliczenia podatkowe.
Zgodnie z instrukcją prowadzenia KPiR, ostatnia kolumna służy do zamieszczania dodatkowych wyjaśnień dotyczących wpisów dokonanych w pozostałych rubrykach ewidencji (kolumny 2-16).
Czytaj także:
