Wydano interpretację ogólną Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 7 maja 2021 r. o numerze DD7.8203.1.2021 w sprawie stosowania przepisów o podatku dochodowym regulujących transakcje wymiany udziałów (akcji). Wskazaną interpretacją rozwiano dotychczas występujące wątpliwości w zakresie neutralności wymiany udziałów w wykonaniu więcej niż jednego wspólnika.
Wymiana udziałów
Wymiana udziałów to transakcja polegająca na wniesieniu udziałów (analogicznie akcji) w danej spółce (zwanej nabywaną) do innej spółki (zwanej nabywającą), w efekcie czego – ta druga zyskuje bezwzględną większość głosów w tej pierwszej lub powiększa posiadaną już wcześniej bezwzględną większość głosów. Na gruncie przepisów podatkowych (art. 24 ust. 8a-8c ustawy PIT, art. 12 ust. 4d oraz 11 i 12 ustawy CIT), taka transakcja może być neutralna, lecz przy spełnieniu pewnych warunków. Przy czym, krajowe regulacje dotyczące wymiany udziałów są rezultatem implementacji unijnej dyrektywy. Stąd – warunek kluczowy – zarówno spółka nabywana, jak i nabywająca, muszą podlegać opodatkowaniu od całości swoich dochodów (bez względu na miejsce ich osiągnięcia) w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego.
Pozostałe warunki konieczne do spełnienia są następujące:
- wspólnik jest podatnikiem podatku dochodowego i wnoszone przez niego udziały (akcje) stanowią wkład niepieniężny przeznaczony w całości lub w części na podwyższenie kapitału zakładowego spółki nabywającej;
- w przypadku kilku transakcji – konieczne jest przeprowadzenie ich w okresie nieprzekraczającym 6 miesięcy liczonych począwszy od miesiąca, w którym nastąpiło pierwsze nabycie.
Dodatkowo, neutralności nie pozbawia wypłata gotówkowa w wysokości nie wyższej niż 10% wartości nominalnej własnych udziałów (akcji), a w przypadku braku wartości nominalnej – wartości rynkowej tych udziałów (akcji).
Wątpliwości podatników
Powszechnie występowała wątpliwość, czy neutralność ma miejsce przy transakcjach spółki nabywającej z jednym udziałowcem (akcjonariuszem), czy dopuszcza się dowolną liczbę osób fizycznych lub prawnych, z którymi zostałyby przeprowadzone odrębne transakcje wniesienia aportów, przy czym w okresie nieprzekraczającym 6 miesięcy doprowadziłoby to do uzyskania przez spółkę nabywającą większościowego pakietu udziałów (akcji). Co rodziło wspomniane wątpliwości? Wynikały one głównie ze sformułowania „wspólnik” w liczbie pojedynczej na gruncie właściwych przepisów podatkowych dotyczących wymiany udziałów. Warto bowiem przypomnieć, iż przed dniem 1 stycznia 2015 r. brzmienie przepisów kształtowało wymóg nabycia udziałów przez spółkę nabywającą do „wspólników” innej spółki (a więc w liczbie mnogiej). Stąd, literalne podejście do zwrotów zawartych w przepisach mogło prowadzić do wniosku, że krajowy ustawodawca odstąpił od warunków korzystnych dla podatników.
Najważniejszy cel ustawodawcy
Między innymi w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 10 października 2018 r. o sygn. akt II FSK 753/18, stwierdzono, że różnicowanie podatkowych skutków działań mających ten sam cel tylko w zależności od dopuszczalnej w świetle przepisów ilości osób, które zawiązały spółkę, mogłoby zniweczyć cel rzeczywiście założony przez ustawodawcę. Taka zaś wykładnia stała się linią dominującą. W wydanej interpretacji ogólnej, Minister Finansów podkreślił więc, że sądy administracyjne właściwie odczytywały cel projektodawcy, jako zmierzający do objęcia mechanizmem zwolnienia wszystkich transakcji, które w okresie 6 miesięcy doprowadziły do uzyskania przez spółkę nabywającą pakietu większościowego, co tym samym oznacza przyznanie takiego prawa wszystkim wspólnikom dokonującym transakcji. Tym samym, korzystne dla podatników orzecznictwo sądów administracyjnych znalazło potwierdzenie, a wszelkie niejasności zostały usunięte. Jest to bardzo dobra wiadomość dla planujących wymianę udziałów, w sytuacji, kiedy żaden ze wspólników nie ma więcej niż 50% udziałów/akcji.
W przypadku rodzących się pytań, wątpliwości oraz planów przeprowadzenia aportu udziałów – zapraszamy do kontaktu.
Skontaktuj się
