W związku z konfliktem zbrojnym na Ukrainie polski rząd przygotował specustawę, w której znajdują się m.in. przepisy dotyczące zatrudnienia obywateli Ukrainy. Dzięki nowo powstałym regulacjom prawnym mają oni ułatwiony dostęp do polskiego rynku pracy. Warunkiem koniecznym do skorzystania z przepisów jest legalny pobyt na terytorium Polski, którego zasady również regulują przepisy ustawy specjalnej o pomocy obywatelom Ukrainy.
Jaka jest podstawa prawna do legalnego pobytu obywateli Ukrainy?
Obywatele Ukrainy, którzy na skutek rosyjskiej agresji opuścili swoją ojczyznę (w okresie od dnia 24 lutego 2022 r.), mogą legalnie przebywać w Polsce przez 18 miesięcy, licząc od dnia 24.02.2022 (niezależnie od rzeczywistego przekroczenia granicy), czyli do 23.08.2023. Powinni oni posiadać umieszczony przez polską Straż Graniczną stempel w paszporcie lub innym dokumencie podróży. Stempel potwierdza legalne przekroczenie granicy wraz ze wskazaniem daty. Jeśli jednak wjazd do Polski nie został zarejestrowany przez komendanta placówki Straży Granicznej podczas kontroli granicznej, istnieje możliwość złożenia wniosku o nadanie numeru PESEL nie później niż 90 dni od dnia wjazdy na teren Polski. Na tej podstawie pobyt w Polsce zostanie zarejestrowany i będzie legalny.
Jak można kontynuować legalny pobyt w Polsce?
Jeśli chodzi o obywateli Ukrainy, którzy przebywali w Polsce przed dniem 24 lutego 2022 r., ich pobyt zostanie przedłużony na mocy ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy. Jeżeli ostatni dzień legalnego pobytu obywatela Ukrainy w Polsce przypada na dzień 24 lutego, to następuje przedłużenie do 31 grudnia 2022 następujących dokumentów:
- wizy krajowej,
- pobyt czasowy.
- 18 miesięcy zostaną przedłużone:
- karty pobytu,
- polskie dokumenty tożsamości,
- zgoda na pobyt tolerowany.
Jak legalnie zatrudnić obywatela Ukrainy?
Obywatela Ukrainy lub małżonka obywatela Ukrainy można zatrudnić bez przeszkód, o ile jego pobyt na terytorium Polski jest legalny. W ciągu 14 dni od daty podjęcia pracy należy poinformować powiatowy urząd pracy – właściwy ze względu na siedzibę lub miejsce zamieszkania pracodawcy. Należy to zrobić elektronicznie na portalu praca.gov.pl. Ta procedura dotyczy zarówno obywateli Ukrainy, którzy wjechali do Polski 24 lutego 2022 roku lub później, jak i osób, które przebywają legalnie w Polsce na innej podstawie (na przykład zezwolenia na pobyt czasowy). Obecnie nie ma możliwości zatrudnienia młodocianych pracowników z Ukrainy (w wieku 16-17 lat).
Ważne! Pracownik z Ukrainy zatrudniony na podstawie zgłoszenia do powiatowego urzędu pracy może swobodnie zmienić pracodawcę. W okresie 18 miesięcy (od 24 lutego 2022 roku) może pracować na podstawie ogólnego dostępu do rynku pracy dla obywateli Ukrainy.
Co należy podać w zgłoszeniu do powiatowego urzędu pracy, zatrudniając pracownika z Ukrainy?
Informacje dotyczące podmiotu powierzającego wykonywanie pracy:
- nazwa albo imię (imiona) i nazwisko,
- adres siedziby albo miejsca zamieszkania,
- numer telefonu lub adres poczty elektronicznej o charakterze służbowym,
- numery identyfikacyjne NIP i REGON (w przypadku podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą) albo PESEL (w przypadku osoby fizycznej),
- numer wpisu do rejestru podmiotów prowadzących agencje zatrudnienia (w przypadku podmiotu powierzającego wykonywanie pracy cudzoziemcowi) lub prowadzącego agencję zatrudnienia świadczącą usługi pracy tymczasowej,
- symbol PKD i opis wykonywanej działalności związanej z wnioskiem o wydanie zezwolenia na pracę.
Dane osobowe cudzoziemca:
- imię (imiona) i nazwisko,
- data urodzenia,
- płeć,
- obywatelstwo,
- rodzaj, numer i seria dokumentu podróży lub innego dokumentu stwierdzającego lub pozwalającego ustalić tożsamość i państwo, w którym wydano ten dokument,
- numer PESEL – o ile został nadany.
Informacje dotyczące wykonywanej pracy:
- rodzaj umowy pomiędzy podmiotem powierzającym wykonywanie pracy a obywatelem Ukrainy,
- stanowisko lub rodzaj wykonywanej pracy,
- miejsce wykonywanej pracy.
W związku z zatrudnieniem obywatela Ukrainy na pracodawcy ciążą m.in. poniższe obowiązki:
- wynagrodzenie nie może być niższe niż płaca minimalna lub minimalna stawka godzinowa,
- należy zawrzeć z obywatelem Ukrainy umowę pisemną,
- przed podpisaniem należy przedstawić mu tłumaczenie umowy na język dla niego zrozumiały,
- należy zgłosić pracownika do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego w ciągu 7 dni od dnia podjęcia przez niego pracy.
Prawa pracownika związane ze zgłoszeniem do ubezpieczenia społecznego i zdrowotnego:
- świadczenie w razie choroby bądź wypadku przy pracy,
- świadczenie z tytułu macierzyństwa,
- bezpłatne korzystanie ze służby zdrowia (nie dotyczy umów o dzieło).
Ważne! W 2022 roku minimalne wynagrodzenie za pracę na etacie wynosi 3010 zł brutto. Od 1 stycznia 2022 roku minimalna stawka godzinowa wynosi 19,70 zł brutto.
Czy można otrzymać dofinansowanie na zatrudnienie Ukraińca?
Obecnie nie ma programów, w ramach których można by uzyskać dofinansowanie na zatrudnienie Ukraińca lub innego obcokrajowca.
Skontaktuj się
