Zmiany wprowadzone wraz z tzw. Polskim Ładem 2.0, które w większości przypadków zaczęły obowiązywać z dniem 1 lipca 2022 r., wprowadziły niespotykaną w polskim ustawodawstwie podatkowym możliwość zmiany formy opodatkowania „wstecz”. Oznacza to, że podatnik (przedsiębiorąca lub wspólnik w spółce cywilnej, jawnej lub partnerskiej), który rozliczał prowadzoną działalność gospodarczą w trakcie roku 2022 na zasadach podatku liniowego lub ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, będzie mógł finalne rozliczyć ten rok na tzw. zasadach ogólnych, czyli według skali podatkowej. Co istotne możliwość takiej „wstecznej” zmiany jest jednorazowa i dotyczy tylko i wyłącznie roku 2022.
Ta jednorazowa możliwość jest spowodowana zmianą reguł gry w trakcie roku podatkowego, tj. z dniem 1 lipca ustawodawca wycofał się z tzw. ulgi dla klasy średniej oraz zmniejszył z 17% na 12% stawkę podatkową w pierwszym progu skali. Z uwagi na to, że wprowadzone zmiany mogły mieć istotny wpływ na wybór przez podatników najkorzystniejszej formy opodatkowania ich działalności, który to wybór był dokonywany najczęściej na początku 2022 roku, ustawodawca postanowił umożliwić podatnikom dokonanie ponownych kalkulacji i wyboru formy opodatkowania. Aby skutecznie skorzystać z tego rozwiązania oraz dokonać świadomej decyzji, należy pamiętać o kilku istotnych kwestiach.
Podatnicy opodatkowani ryczałtem od przychodów ewidencyjnych mieli już możliwość zmiany formy opodatkowania na zasady ogólne w trakcie roku, tj. przejście na nie od 1 lipca 2022 r. Konieczne było złożenie odpowiedniego oświadczenia od 22 sierpnia 2022 r. Jako że jest to już możliwość niedostępna, w dalszej części artkułu opisujemy tylko skutki zmiany zasad opodatkowania po zakończeniu roku 2022.
Kto może skorzystać
Zmienić formę opodatkowania mogą podatnicy, którzy w roku 2022 uzyskiwali przychody z:
- pozarolniczej działalności gospodarczej (zarówno prowadzonej w formie jednoosobowej, w formie spółki cywilnej, jawnej lub partnerskiej oraz w formie przedsiębiorstwa w spadku);
- działów specjalnych produkcji rolnej;
- najmu prywatnego;
którzy przedmiotowe przychody opodatkowywali na zasadach:
- podatku liniowego;
- ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.
Zmiana formy opodatkowania jest możliwa tylko w jedną stronę, tj. tylko z opodatkowania podatkiem liniowym lub ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych na zasady ogólne. Jeśli podatnik wybrał jako formę opodatkowania w 2022 roku zasady ogólne, nie może tej formy opodatkowania zmienić na inną.
Zmiana opodatkowania podatku liniowego na zasady ogólne
Skorzystanie z możliwości zmiany formy opodatkowania wymaga dokonania rozliczenia zakończonego roku podatkowego 2022 na zasadach ogólnych, tj. złożenie zeznania rocznego na druku PIT-36/PIT-36S zamiast na druku PIT-36L/PIT-36LS. W zeznaniu tym podatnik wykazuje uzyskane z prowadzonej działalności gospodarczej przychody, koszty uzyskania przychodów oraz dochód, zaś jako podatek (zapłacone zaliczki) wykazuje podatek wpłacany w trakcie roku 2022 obliczany na zasadach podatku liniowego.
Bardzo ważne: nie można złożyć PIT-36L/PIT-36LS i następnie skorygować zeznania i złożyć PIT-36/PIT-36S. Jeśli po zakończeniu 2022 roku zostanie złożone zeznanie PIT-36L lub PI T-36LS, w którym będą wykazane dochody z działalności gospodarczej osiągnięte w 2022 roku, nie będzie można już zmienić formy ich opodatkowania na zasady ogólne.
Jednocześnie należy pamiętać, że dokonanie zmiany formy opodatkowania dotyczy tylko i wyłącznie roku 2022. Jeśli jako formę opodatkowania podatnik miał wybrany podatek liniowy i zmieni go na zasady ogólne, to w 2023 roku jego działalność nadal będzie opodatkowana za zasadach podatku linowego. Jeśli również w 2023 roku podatnik chce pozostać na zasadach ogólnych, to musi zgodnie z ogólnymi zasadami zawiadomić o tym fakcie właściwy dla podatnika urząd skarbowy do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym uzyskał pierwszy przychód z działalności.
Zmiana formy opodatkowania działalności za rok 2022 na zasady ogólne pozwala również podatnikowi skorzystać z wielu rozwiązań i odliczeń niedostępnych dla podatku linowego, takich jak wspólne rozliczenie z małżonkiem lub jako osoba samotnie wychowująca dzieci, zastosowane ulgi na dzieci, czy też możliwość dokonywania odliczeń od dochodu z tytułu różnego rodzaju darowizn itp. Jednocześnie należy pamiętać, że jeżeli w trakcie 2022 roku, będąc opodatkowanym na zasadach podatku liniowego, podatnik skorzystał z możliwości ujęcia w kosztach uzyskania przychodów lub odliczenia od dochodu zapłaconych składek zdrowotnych (maksymalnie do kwoty 8700 PLN), to takiej możliwości w ramach rozliczenia na zasadach ogólnych nie ma. Oznacza to, że zmieniając formę opodatkowania, podatnik będzie musiał zmniejszyć koszty uzyskaniach przychodów lub zwiększyć dochód o kwotę ujętych w nich uprzednio składek zdrowotnych.
Zmiana opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych na zasady ogólne
Zmiana opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych na zasady ogólne po zakończeniu roku 2022 odbywa się na analogicznych zasadach, co w przypadku zmiany z podatku linowego. Podatnik musi złożyć zeznanie roczne na druku PIT-36/PIT-36S zamiast na druku PIT-28/PIT-28S. Analogicznie do podatku linowego bardzo ważne jest, aby wcześniej nie rozliczyć roku 2022 na PIT-28/PIT-28S, ponieważ będzie to skutkowało brakiem możliwości zmiany formy opodatkowania.
Z uwagi na to, że na ryczałcie od przychodów ewidencjonowanych opodatkowaniu podlega przychód, a w przypadku zasad ogólnych dochód, decydując się na zmianę formy opodatkowania, podatnik będzie musiał ten dochód ustalić. Wiąże się to z obowiązkiem zaprowadzenia i uzupełnienia podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Należy to zrobić przed złożeniem zeznania podatkowego na druku PIT-36/PIT-36S.
Analogicznie, jak przy zmianie formy opodatkowania z podatku liniowego na zasady ogólne również w przypadku ryczałtu zmiana ma zastosowanie tylko i wyłącznie do roku 2022. W roku 2023 podatnik nadal będzie opodatkowany na zasadach ryczałtu od przychodów ewidencjowanych, chyba że zawiadomi właściwy dla siebie urząd skarbowy do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym uzyskał pierwszy przychód z działalności, o chęci zmiany formy opodatkowania.
Uwaga: jeśli podatnik zmienił już formę opodatkowania ryczałtu na zasady ogólne w połowie 2022 roku, nie musi w roku 2023 informować ponownie o zmianie. Wybrane w lipcu 2022 zasady ogólne będą nadal automatycznie obowiązywać w 2023 roku, chyba że podatnik będzie chciał je zmienić na inną formę.
Wspólnicy spółek cywilnych oraz jawnych muszą również pamiętać, że zmiana formy opodatkowania z ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych na zasady ogólne musi dotyczyć wszystkich wspólników.
Skontaktuj się
