Uchwalone przepisy tzw. Polskiego Ładu wprowadzają do polskiego porządku prawnego wiele rewolucyjnych zmian. Z uwagi na fakt, iż część z kontrowersyjnych rozwiązań ostatecznie złagodzono w odpowiedzi na społeczne sprzeciwy, Ministerstwo Finansów postanowiło obrać za cenę podjętych ustępstw wprowadzenie zupełnie nowej daniny. To nowe obciążenie CIT, które w zamyśle ma być narzędziem do walki z agresywną optymalizacją podatkową. W praktyce – zdaje się być swoistą karą za nierentowność.
Istota podatku minimalnego od korporacji
Nową daniną wprowadzoną w ramach Polskiego Ładu jest tzw. „podatek minimalny od korporacji”. Zostaną nią objęte spółki-podatnicy CIT, u których udział dochodów w przychodach wynosić będzie mniej niż 1% (ze źródeł przychodów innych niż z zysków kapitałowych) lub które wykazują stratę podatkową. Spełnienie jednej ze wskazanych przesłanek, oznaczać będzie tym samym podleganie pod opodatkowanie wskazaną daniną, stawką podatku w wysokości 10% od podstawy opodatkowania, podyktowanej wzorami matematycznymi o wielu zmiennych. Co istotne – na podstawę opodatkowania składać się będą nie tylko przychody (4% przychodów podatkowych ze źródła operacyjnego), będą one bowiem zsumowane z wydatkami takimi jak:
- poniesione na rzecz podmiotów powiązanych koszty finansowania dłużnego przekraczające 30% EBITDA;
- poniesione na rzecz podmiotów powiązanych (z państwa lub terytorium stosującego szkodliwą konkurencję podatkową) koszty nabycia określonych usług lub praw niematerialnych przekraczające kwotę 3 000 000 zł + 5% EBITDA;
- odroczony podatek dochodowy skutkujący zwiększeniem zysku brutto/zmniejszeniem straty netto.
Tak ustaloną podstawę opodatkowania będą natomiast obniżać odliczenia zmniejszające co do zasady podstawę opodatkowania klasycznego CIT (z wyłączeniem tzw. ulgi na złe długi), a ponadto kwoty dochodu zwolnionego z podatku CIT, uzyskane z działalności w Polskiej Strefie Inwestycji.
W ramach Polskiego Ładu przewidziano, iż kwota zapłaconego za dany rok podatkowy minimalnego podatku od korporacji, będzie podlegać odliczeniu od podatku obliczonego na ogólnych zasadach za kolejno następujące po sobie 3 lata podatkowe, następujące bezpośrednio po roku, w którym podatnik wpłacił minimalny podatek dochodowy.
Zakres podmiotowy
W przepisach uwzględniono wyłączenie z opodatkowania podmiotów działających w prostej strukturze organizacyjnej, których udziałowcami, akcjonariuszami albo wspólnikami są wyłącznie osoby fizyczne. Wyłączeniem objęte zostaną także start’upy w pierwszych 3 latach działalności, przedsiębiorstwa finansowe (podlegające tzw. podatkowi bankowemu) oraz
podatnicy, którzy wykazali określony (w wysokości 30%) spadek przychodów w stosunku do roku poprzedniego począwszy od ich 4 roku podatkowego. Wbrew pierwotnym zapowiedziom, nowa danina uderzy nie tylko w międzynarodowe korporacje, które nie płacą podatku dochodowego w Polsce bądź zaniżają ich wysokość. Obciąży podmioty zagraniczne prowadzące działalność gospodarczą poprzez położony w naszym kraju zagraniczny zakład, ale i podatników CIT od całości dochodów (rezydentów), a również podatkowe grupy kapitałowe. Warto zauważyć, że danina ta nie ominie zatem firm rodzinnych funkcjonujących w strukturze holdingowej, ani spółek komandytowych, których komplementariuszem jest spółka z ograniczoną odpowiedzialnością.
Kwestia MŚP i spółek w trudnej sytuacji finansowej
Nowa danina obejmie także sektor MŚP – opodatkowanie podatkiem minimalnym od korporacji nie zostało bowiem uzależnione od wielkości podatnika, formy prawnej, poziomu przychodów, ani zatrudnienia. Choć resort finansów założył, że podatnicy CIT w większości (90%) będą wyłączeni z opodatkowania podatkiem minimalnym od korporacji z uwagi na prostą strukturę organizacyjną, to jednak pozostała część, w tym MŚP, musi liczyć się z nowym obowiązkiem podatkowym. Co więcej – opodatkowanie nową daniną nie zostało także na ogół (poza treścią 1 autopoprawki) uzależnione od przyczyny generowanych strat.
Autopoprawka rządu
W uchwalonych przepisach znalazło się ostatecznie wyłączenie z opodatkowania podmiotów o specyficznym profilu działalności, których niski poziom dochodowości nie jest źródłem unikania opodatkowania, lecz wynika z istoty oraz szczególnych uwarunkowań prowadzonej działalności, przykładowo w dziedzinie transportu międzynarodowego statków morskich lub statków powietrznych, energii czy kopalin. W komunikacie Centrum Informacyjnego Rządu tłumaczono, iż w dziedzinie transportu międzynarodowego statków morskich/powietrznych minimalny podatek dochodowy nie mógłby przeciwdziałać unikaniu opodatkowania przez wzgląd na kształt umów międzynarodowych, natomiast w odniesieniu do energii chodzi o brak swobody ustalania cen, w przypadku zaś kopalin – o uzależnienie od notowań na światowych rynkach.
Przypominamy, iż zmiany podatkowe przewidziane w Polskim Ładzie mają wejść w życie już za chwilę, tj. z dniem 1 stycznia 2022 roku. Z kolei w przypadku rodzących się obecnie pytań bądź wątpliwości dotyczących niniejszej lektury oraz we wszelkich kwestiach podatkowych, zapraszamy Państwa uprzejmie do kontaktu.
Skontaktuj się
