Ustawodawca po raz kolejny przygotował dla podatników niespodziankę w postaci dużej zmiany w podatkach dochodowych – tym razem tłumacząc to chęcią wprowadzenia projektu pn. Niskie podatki. Czy to oznacza że Polski Ład już nie obowiązuje?
Polski Ład – sztandarowy projekt rządu nowelizujący ustawy podatkowe odchodzi w niesławę. Rodzice się do niego nie przyznają, a nawet spłodzili już nową pociechę, którą się chętnie chwalą. Tak oto od 1 lipca w życie weszły Niskie Podatki, czyli nowelizacja wybranych przepisów które wprowadzone zostały w ramach Polskiego Ładu. Spójrzmy więc, co tak naprawdę uległo zmianie i jakie to będzie mieć konsekwencje dla płatników podatku dochodowego od osób fizycznych. Zmiany te rozłożone zostały w czasie, ponieważ nie wszystkie mogą być wprowadzone w trakcie roku podatkowego.
Zmiany, dla osób fizycznych, które wejdą w życie do 1 lipca 2022 (a efektywnie od 1 stycznia 2022):
- Pierwszą, najważniejszą i najbardziej medialną zmianą, która weszła w życie z początkiem lipca, jest zmniejszenie najniższej stawki podatku dochodowego od osób fizycznych o 5 punktów procentowych, czyli do poziomu 12%. Zmiana ta w zasadniczy sposób zmniejszy obciążenia podatkowe osób zarabiających poniżej średniej krajowej. Tak więc do kwoty wolnej wprowadzonej w Polskim Ładzie obecnie dochodzi również efektywne zmniejszenie stawki podatku. Ważną informacją jest również fakt, że ten sposób rozliczenia będzie miał zastosowanie do przychodów podatków uzyskanych w całym 2022 roku, a nie tylko w okresie od 1 lipca. Ewentualną nadwyżkę podatnik będzie mógł odebrać w zeznaniu rocznym. Stawka na poziomie 12% PIT będzie także obowiązywać dla tzw. umów niskokosztowych, czyli nieprzekraczających 200 zł z jednej umowy.
- Powyższa zmiana ma też bezpośredni wpływ na zmianę kwoty zmniejszającej podatek z 5 100 zł rocznie do 3 600 zł rocznie. Nie zmieni to jednak wysokości dochodu wolnego od podatku ponieważ w dalszym ciągu utrzymana została kwota 30 000 zł.
- Ustawodawca zdecydował się również na przywrócenie samotnym rodzicom wspólnego rozliczenia z dzieckiem i tym samym uchylona została wprowadzona 1 stycznia 2022 roku ulga dla takich rodziców w wysokości 1 500 zł. Oznacza to, że uchylony przepis nie zaczął nawet obowiązywać (ulga byłaby rozliczana w zeznaniu podatkowym składanym do końca kwietnia roku następnego). Dodatkowo, wskazano również nowy limit zarobków dziecka, który obecnie wynosi dwunastokrotność renty socjalnej (w 2022 jest to kwota 16 061,28 zł). Ten sam limit będzie miał zastosowanie w przypadku chęci skorzystania z odliczenia od podatku ulgi na dzieci.
- Nowelizacja likwiduje również stosowanie tzw. ulgi dla klasy średniej, która polegała na pomniejszaniu dochodu o kwotę wyliczaną przy zastosowaniu specjalnego wzoru. Została ona wprowadzona jako rekompensata dla osób, którym wzrosły obciążenia podatkowe w następstwie „Polskiego Ładu”. Od 1 lipca ulga ta nie będzie już potrzebna, ponieważ zmniejszeniu ulegnie najniższa stawka PIT i tym samym wyrówna ona zaistniałą stratę. Co do zasady wyliczenia Ministerstwa Finansów wskazują, że w rozrachunku rocznym osoby w pierwszym przedziale skali podatkowej nie powinny na tych rozwiązaniach stracić, ale jeżeli czyjaś indywidualna sytuacja po zmianach byłaby niekorzystana względem stanu na 30 czerwca 2022, to podatnicy będą mogli wnioskować o zwrot różnicy w zeznaniu rocznym.
- Konsekwencją usunięcia ulgi dla lasy średniej jest również uchylenie art. 53a ustawy PIT. Wszyscy księgowi na pewno doskonale znają ten przepis, na podstawie którego płatnik miał obowiązek porównywania zaliczek na podatek osób zatrudnionych na umowie o pracę i umowie zleceniu z zaliczkami, jakie te osoby płaciłyby w roku 2021. Jeżeli kwota zaliczki była w tym roku wyższa, niż w byłaby na zasadach obowiązujących w 2021 roku, to płatnik pobierał tą niższą zaliczkę. Różnicę trzeba było rozliczyć albo w kolejnych miesiącach, albo dopiero w zeznaniu rocznym. Przepis ten budził wiele kontrowersji oraz problemów w służbach księgowych, tak więc jego uchylenie jest na pewno czymś korzystnym. Ewentualna nadwyżka, jaka powstała z tytułu „rolowania” zaliczek, będzie do rozliczenia w zeznaniu rocznym podatnika.
Zmiany dla przedsiębiorców, które wejdą w życie do 1 lipca 2022:
- Również w przypadku przedsiębiorców zaszło kilka zmian. Wprowadzono bowiem możliwość zmiany formy opodatkowania w trakcie roku podatkowego. Ogranicza się to jednak tylko i wyłącznie do przejścia na zasady ogólne z opodatkowania liniowego bądź z ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. I tak:
- W przypadku „liniówki” podatnik będzie mógł zmienić formę opodatkowania poprzez złożenie na koniec roku odpowiedniego zeznania podatkowego. Tak więc nic na tą chwilę nie trzeba robić, wszystko będzie można sobie dokładnie przeliczyć i na koniec roku wybrać korzystniejsze rozwiązanie w kontekście całego roku podatkowego. Wybór będzie więc dotyczył całego roku podatkowego.
- W przypadku ryczałtu również istnieje możliwość zmiany formy opodatkowania w odniesieniu do całego roku podatkowego (zasada taka sama jak przy „liniowce”, czyli konieczność złożenia odpowiedniego zeznania na koniec roku). Natomiast w przypadku ryczałtu ustawodawca dał również podatnikom możliwość zmiany formy opodatkowania na przełomie roku i pozostawienia zryczałtowanego rozliczenia za pierwszą połowę 2022 roku, a zastosowania zasad ogólnych począwszy od 1 lipca 2022 roku. Rozwiązanie to wydaje się bardzo ciekawe pod kątem podatkowym. Żeby z niego skorzystać należy złożyć odpowiednie oświadczenie o rezygnacji z ryczałtu do 22 sierpnia 2022 roku.
- Drugą znaczącą zmianą dla przedsiębiorców jest wprowadzenie możliwości odliczenia składki zdrowotnej od dochodu – opcja ta będzie jednak dostępna jedynie na podatku liniowym, ryczałcie oraz na karcie podatkowej. Podatnicy na zasadach ogólnych otrzymali w zamian obniżenie stawki PIT i składki zdrowotnej odliczyć nie mogą. Co do samego odliczenia:
- Na liniówce ustawodawca dał podatnikom możliwość odliczenia składki na poziomie rocznym nieprzekraczającym 8 700 zł. Dodatkowo, w limit ten wejdą również składki zdrowotne zapłacone przed wejściem w życie tych przepisów. Taki sam limit dotyczy również osób współpracujących;
- Ryczałtowcy będą mogli odliczyć nie więcej niż 50% faktycznie zapłaconych składek od podstawy opodatkowania (również osoby współpracujące). W tym przypadku będzie można także uwzględnić składki zapłacone od początku roku.
- Podatnicy rozliczający się na karcie podatkowej otrzymali natomiast odliczenie bezpośrednio od podatku na poziomie 19% faktycznie zapłaconej składki zdrowotnej.
- Z pozostałych zmian wchodzących w życie z dniem 1 lipca 2022 warto przytoczyć rezygnację z przejściowego ryczałtu w wysokości 8%, który miał obowiązywać od 1 października (quasi abolicja podatkowa), czy wydłużenie terminu na przekazywanie JPK_CIT i JPK_PIT do 2025 r. (dla tych co którzy przesyłają JPK_VAT) i do 2026 r (dla pozostałych).
Zmiany, które wejdą w życie do 1 stycznia 2023:
- Od kolejnego roku wprowadzone zostały nowe zasady rozliczania kwoty zmniejszającej podatek w trakcie roku podatkowego (1/12 kwoty zmniejszającej podatek). Dotychczas podatnik składał w zakładzie pracy specjalne oświadczenie (PIT-2), na podstawie którego płatnik pobierał zaliczkę na podatek, uwzględniając kwotę zmniejszającą podatek – dotyczyło to tylko umowy o pracę. Od 2023 roku możliwe będzie złożenie PIT-2 także innym płatnikom, np. od umowy zlecenie czy kontraktu menedżerskiego. Dodatkowo, ustawodawca wprowadził opcję złożenia tego oświadczenia w trakcie roku podatkowego (obowiązywać będzie od miesiąca następującego po złożeniu) oraz na rzecz maks. 3 płatników. Jednak miesięczne odliczenie kwoty wolnej nie ulegnie zmianie (300 zł), tak więc w przypadku złożenia PIT-2 do 3 różnych płatników konieczne będzie ich osobne poinformowanie o kwocie pomniejszenia (w tym przypadku będzie to 100 zł na każdego płatnika).
- Od przyszłego roku zmianie ulegnie również cały przepis w zakresie składania płatnikom oświadczeń dotyczących szczególnych rozliczeń podatników. Można tu chociażby wskazać oświadczenie o wspólnym rozliczeniu z małżonkiem bądź jako osoba samotnie wychowująca dzieci czy oświadczenie o niepobieraniu zaliczek na podatek dochodowy. Przepisy te zostały uporządkowane, a w zakresie niepobierana zaliczek również rozszerzone o umowę o pracę (dotychczas taka możliwość obowiązywała jedynie w zakresie niektórych wynagrodzeń z działalności wykonywanej osobiście).
- Częściowo zniesiona zostanie również tzw. „ulga na pałacyk”. Uchylone zostaną przepisy dające prawo do odliczenia od podstawy opodatkowania wydatków na nabycie nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków. Tak więc jedynie do końca tego roku będzie można nabywać zabytki, aby je później wyremontować i obniżyć tym samym podatek dochodowy. Od przyszłego roku ulgą objęte będzie jedynie poniesienie wydatków na prace konserwatorskie czy roboty budowlane w tego typu obiektach, sam zakup niestety nie będzie już dawał prawa do rozliczenia ulgi.
- Nie zapomniano także o przedsiębiorcach – zmieniono bowiem termin rozliczenia ryczałtu. Od 1 stycznia zeznanie PIT-28 składane będą nie do końca lutego, a do końca kwietnia roku następującego, po roku podatkowym. Tym samym przepisy te w zakresie ryczałtu zrównane zostały z zasadami ogólnymi oraz podatkiem liniowym. Zmianie ulegnie również termin płatności zaliczki na ryczałt za grudzień i będzie ona płatna do 20 stycznia roku następnego – z wyjątkiem grudnia 2022, w przypadku którego zaliczka będzie płatna do końca lutego.
- Ostatnią większa zmianą, która wejdzie w życie od stycznia 2023, jest objęcie obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym i społecznym komplementariuszy w spółkach komandytowo-akcyjnych. Przez cały 2022 rok takie osoby nie musiały płacić ani składek na ubezpieczenie społeczne, ani na ubezpieczenie zdrowotne. Luka ta został jednak przez ustawodawcę dostrzeżona i od 1 stycznia 2023 ich składki będą liczone na tych samych zasadach jak w przypadku komplementariuszy spółek komandytowych.
Jako dodatkowe kwestie można jeszcze wskazać zwiększenie odpisu na organizacje pożytku publiczego (z obecnie obowiązującego 1% podatku na 1,5%) czy przesunięcie obowiązkowej integracji kasy fiskalnej online z terminalem płatniczym (zmiana ta miała wejść w życie z dniem 1 lipca 2022, ale przesunięta została na 1 stycznia 2025 rok).
Jak widać, z przepisów wprowadzonych na mocy Polskiego Ładu sporo zostało zmienionych, część wyleciała, a niektóre nawet nie zdążyły wejść w życie. Tym samym kończymy przygodę z Polskim Ładem, a ruszamy w drogę z projektem o nazwie Niskie podatki. Pytanie tylko – na jak długo…
Jeżeli chcieliby Państwo skonsultować się z nami w zakresie nowych regulacji, zapraszamy do kontaktu.
Skontaktuj się
