Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 2019/1381 w sprawie przejrzystości i zrównoważonego charakteru unijnej oceny ryzyka w łańcuchu żywnościowym oraz zmieniające rozporządzenia (WE) nr 178/2002, (WE) nr 1829/2003, (WE) nr 1831/2003, (WE) nr 2065/2003, (WE) nr 1935/2004, (WE) nr 1331/2008, (WE) nr 1107/2009, (UE) 2015/2283 oraz dyrektywę 2001/18/WE (dalej jako Rozporządzenie) ma przyczynić się do zwiększenia przejrzystości w łańcuchu żywnościowym, poprzez wzmocnienie wiarygodności i obiektywizmu oraz umożliwienie niezależnych badań naukowych. Rozporządzenie, poza jednym wyjątkiem, ma być stosowane od 27 marca 2021 roku. Wiążący charakter wobec Rozporządzenia mają wydane na stronie EFSA także „Praktyczne ustalenia” Dyrektora Wykonawczego Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (dalej EFSA). W ramach Rozporządzenia uzupełniono w 10 artykułach szereg rozporządzeń unijnych i dyrektyw związanych z prawem żywnościowym.
Dobrą wiadomością dla konsumentów zainteresowanych weryfikacją żywności jest wprowadzenie jeszcze szerszego katalogu spraw dokonywanych przy wysokim stopniu przejrzystości. Ustawodawca uzupełnił znacząco art. 38 rozporządzenia nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołujące Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiające procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności. Na mocy tego przepisu jawne mają stać się między innymi poza wskazanymi już wcześniej komitetami naukowymi i panelami naukowymi także grupy robocze paneli naukowych, fora doradcze, listy uczestników i protokoły posiedzeń zarządu, wszystkie wyniki naukowe Urzędu (EFSA), informacje, na których opierają się wyniki naukowe EFSA, w tym opinie naukowe, z uwzględnieniem ochrony informacji poufnych i ochrony danych osobowych zgodnie z art. 39–39e rozporządzenia, czy też coroczne deklaracje interesów składane przez członków zarządu, dyrektora zarządzającego oraz członków forum doradczego, komitetu naukowego i paneli naukowych (art. 1 pkt 7 lit a rozporządzenia dotyczący zmian w rozporządzeniu 178/2002).
Na podstawie powyższych przykładów uznać można, że cel, aby na jak najwcześniejszym etapie procesu oceny ryzyka podawać do wiadomości publicznej wszystkie dane naukowe i informacje stanowiące uzasadnienie wniosków o udzielenie zezwolenia lub zatwierdzenie na podstawie prawa Unii oraz innych wniosków o przedstawienie wyników naukowych został osiągnięty.
Ciekawym nowym rozwiązaniem Rozporządzenia jest dodanie artykułu 61a do rozporządzenia 178/2002. Przepis ten przewiduje misje informacyjne ekspertów Komisji. Zgodnie z przepisem eksperci mają przeprowadzać misje informacyjne w państwach członkowskich, aby ocenić stosowanie przez laboratoria i inne jednostki badawcze odpowiednich norm przeprowadzania testów i badań przedłożonych Urzędowi jako część wniosku i przestrzegać obowiązków w zakresie powiadamiania zgodnie z ustanowioną bazą danych dotyczącą badań zleconych lub przeprowadzonych przez podmioty gospodarcze w celu uzasadnienia wniosku lub zgłoszenia, w przypadku których prawo Unii zawiera przepisy dotyczące przedstawiania przez Urząd wyników naukowych, w tym opinii naukowej (art. 1 pkt 13 Rozporządzenia dodający art. 61a do rozporządzenia 178/2002).
Wskazać należy, iż upublicznienie wszelkich danych powinno pozostawać bez uszczerbku dla przepisów dotyczących praw własności intelektualnej i dla wszelkich przepisów prawa Unii chroniących inwestycje dokonywane przez innowatorów w zakresie gromadzenia informacji i danych będących uzasadnieniem odpowiednich wniosków lub zgłoszeń. Rozporządzenie wprowadza w tej kwestii szereg istotnych przepisów przewidujących chociażby możliwość składania wniosku o zachowanie poufności, czy przepis informujący jakie dane są podawane do wiadomości publicznej (przepis o ochronie danych osobowych art. 1 pkt 9 Rozporządzenia wprowadzający art. 39a i n.).
Eksperci z działu prawnego chętnie doradzą Państwu we wszelkich zagadnieniach związanych z problematyką prawa rolnego i żywnościowego, a także prawa ochrony danych osobowych. Zapraszamy do kontaktu.
Skontaktuj się
