Od 1 stycznia 2022 r. na skutek wejścia w życie tzw. Polskiego Ładu została wprowadzona nowa preferencja podatkowa ulga na robotyzację. Jej celem jest wsparcie przedsiębiorstw stosujących nowoczesne rozwiązania i automatyzację procesów w przemyśle. Jak wskazano w projekcie ustawy wprowadzającej ulgę: „Pożądane jest, aby na robotyzację decydowało się coraz więcej polskich przedsiębiorstw. Robotyzacja powinna stać się kluczowym narzędziem służącym do zwiększania efektywności rynkowej (…). Celem regulacji jest stworzenie środowiska przyjaznego do powstawania tzw. fabryk przyszłości”.
Ulga na robotyzację – co to jest i kto może z niej skorzystać?
Ulga na robotyzację pozwala na odliczenie od podstawy opodatkowania dodatkowych 50% kosztów uzyskania przychodów poniesionych na robotyzację w danym roku podatkowym. Przy czym kwota odliczenia nie może przekroczyć kwoty dochodu uzyskanego przez podatnika w roku podatkowym z przychodów innych niż przychody z zysków kapitałowych. Preferencja dotyczy podatników skupiających się na pozarolniczej działalności gospodarczej, osiągających przychody inne niż z zysków kapitałowych.
Ulga na robotyzację przysługuje zarówno podatnikom PIT, jak i CIT, którzy inwestują w zakup robotów przemysłowych. Wielkość oraz forma prowadzenia działalności nie mają znaczenia. Ostatnia nowelizacja ustawy nie wprowadza ograniczeń branżowych, niemniej logiczne jest, że robotyzacja procesów biznesowych dotyczy przede wszystkim przedsiębiorstw z obszaru produkcji przemysłowej.
Ulga na robotyzację przemysłową nie może być odliczona od tzw. dochodu strefowego przy korzystaniu ze Specjalnych Stref Ekonomicznych lub Polskiej Strefy Inwestycji. Należy przy tym zaznaczyć, że możliwość odliczenia przysługuje wyłącznie podatnikowi, który uzyskuje przychody z działalności operacyjnej, czyli takiej, do której przedsiębiorstwo zostało powołane. Ulgi na robotyzację nie otrzymają zatem przedsiębiorcy uzyskujące przychody pasywne, czyli takie, które trafiają na konto bez aktywnej i regularnej pracy.
Czytaj więcej na temat możliwości odliczania ulg: doradztwo transakcyjne
Podstawa prawna ulgi na robotyzację
W art. 52jb ustawy o PIT czytamy, że podatnikowi prowadzącemu działalność produkcyjną przysługuje możliwość odliczenia 50% kosztów uzyskania przychodów poniesionych w roku podatkowym na robotyzację. W tej samej ustawie wskazano, że odliczenie znajduje zastosowanie wyłącznie do kosztów uzyskania przychodów poniesionych w latach 2022-2026.
Przepisy ustawy PIT określają przy tym konkretne wydatki, które uprawniają do ulgi. Za koszty uzyskania przychodów uznaje się wydatki na zakup:
- fabrycznie nowych robotów przemysłowych,
- sprzętów i urządzeń peryferyjnych do robotów przemysłowych funkcjonalnie z nimi związanych,
- innych urządzeń funkcjonalnie związanych z robotami przemysłowymi, służących zapewnieniu ergonomii oraz bezpieczeństwa pracy w odniesieniu do stanowisk pracy (czujników, sterowników, przekaźników, barier czy optoelektronicznych urządzeń ochronnych),
- urządzeń do zdalnego zarządzania.
Ulga obejmuje więc nie tylko sam zakup robotów przemysłowych, ale także szereg innych wydatków niezbędnych do ich poprawnego uruchomienia i używania robotów przemysłowych w bieżącej działalności. Do wydatków wlicza się także koszty nabycia wartości niematerialnych i prawnych, które służą do poprawnego uruchomienia robotów przemysłowych, oraz koszty nabycia szkoleń dotyczących prawidłowej obsługi maszyn. Podobnie jak w przypadku ulgi IP Box obliczenie podatku dokonywane jest w zeznaniu rocznym składanym za rok podatkowy, w którym poniesiono wydatki.
Chcesz skorzystać ze wszystkich możliwości odliczeń podatkowych? Skorzystaj z naszego doradztwa podatkowego oraz usług outsourcingu kadr i płac.
Od kiedy obowiązuje ulga na robotyzację?
Ponieważ ulga na zakup robotów przemysłowych i związanych z ich uruchomieniem wydatków ma pilotażowy charakter, odliczenie ma zastosowanie wyłącznie do kosztów uzyskania przychodów poniesionych na robotyzację od początku roku podatkowego, który rozpoczął się w 2022 r., do końca roku podatkowego, który rozpocznie się w 2026 r.
Ulga na robotyzację 2023 przynosi wiele korzyści dla przedsiębiorców, którzy planują automatyzację procesów produkcyjnych. Zakup robotów przemysłowych to nie tylko sposób na uzupełnienie braków kadrowych, ale także zmniejszenie kosztów produkcji. Takie działania mają pozytywny wpływ na rozwój przedsiębiorstwa i wzrost przychodów z tytułu prowadzonej działalności.
Jeżeli chciałbyś dowiedzieć się więcej na temat odliczenia ulgi, skorzystaj z możliwości, jakie daje bieżące doradztwo podatkowe. To usługa skierowana do firm, które chcą lepiej wykorzystać potencjał rozwojowy i wyjść ze swoją działalnością poza granice Polski.
Ulga na robotyzację, a CIT – przykłady odliczeń
Do kosztów poniesionych na robotyzację (zgodnie z art. 38eb ust. 2 ustawy o CIT i odpowiednio art. 52jb ust. 2 ustawy o PIT) zalicza się m.in.:
- koszty nabycia fabrycznie nowych robotów przemysłowych, maszyn i urządzeń peryferyjnych do robotów przemysłowych funkcjonalnie z nimi związanych, maszyn, urządzeń oraz innych rzeczy funkcjonalnie związanych z robotami przemysłowymi, maszyn, urządzeń lub systemów służących do zdalnego zarządzania, diagnozowania, monitorowania lub serwisowania robotów przemysłowych, urządzeń do interakcji pomiędzy człowiekiem a maszyną do robotów przemysłowych, w tym także urządzeń peryferyjnych odpowiedzialnych za zapewnienie bezpieczeństwa pracy;
- koszty nabycia wartości niematerialnych i prawnych niezbędnych do poprawnego uruchomienia i przyjęcia do używania robotów do zastosowań przemysłowych oraz innych ww. środków trwałych,
- koszty nabycia usług szkoleniowych dotyczących robotów przemysłowych oraz innych ww. środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych,
- opłaty, ustalone w umowie leasingu, dotyczące robotów przemysłowych oraz innych środków trwałych, jeżeli po upływie podstawowego okresu umowy leasingu finansujący przenosi na korzystającego własność tych środków trwałych.
Dowiedz się, jak wygląda ulga na robotyzację CIT i PIT. Zleć prowadzenie księgowości specjalistom w swojej branży. Bądź na bieżąco z innymi ulgami i przekonaj się, ile zaoszczędzisz, dzięki wykorzystaniu wszystkich możliwości, jakie daje podatkowy compliance.
Ulga rozliczana w czasie czy jednorazowo?
Wątpliwości interpretacyjne budzi użyty w ustawie zapis odnoszący się do sformułowania „kosztów uzyskania przychodów poniesionych na robotyzację”. Czy oznacza to, że w takim przypadku przy stosowaniu ulgi na robotyzację znajdą zastosowanie przepisy dotyczące środków trwałych? Czy możliwe jest jednak jednorazowe odliczenie poniesionych w danym roku wydatków na zakup robota?
W przypadku zakupu środków trwałych i wartości niematerialnych prawnych poniesione wydatki nie są zaliczane jednorazowo do kosztów podatkowych. Zaliczane są do nich dopiero odpisy amortyzacyjne naliczane od wartości początkowej środków trwałych. Zatem, jeśli przyjmiemy, że ulgą na robotyzację objęte są odpisy amortyzacyjne, będzie to oznaczało, iż ulga jest rozliczana w czasie.
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (DKIS) w wydawanych interpretacjach indywidualnych prezentuje rozbieżne stanowiska co do tego, w jaki sposób należy dokonywać rozliczenia ulgi na robotyzację. Dominuje jednak pogląd, zgodnie z którym, skorzystanie z ulgi jest możliwe poprzez odliczanie od podstawy opodatkowania, kwoty stanowiącej 50% odpisów amortyzacyjnych będących kosztami uzyskania przychodów. Pogląd ten został potwierdzony w najnowszych interpretacjach indywidualnych.
Z kolei przeciwny pogląd został zaprezentowany w interpretacji z dnia 25 sierpnia 2022 r. o sygn. 0111-KDIB2-1.4010.305.2022.2.AR. W tym przypadku organ podatkowy uznał, iż poniesione przez podatnika wydatki spełniają definicję kosztów uzyskania przychodów poniesionych na robotyzację i mogą być odliczone od podstawy opodatkowania jednorazowo, mimo iż spełniają jednocześnie definicję środków trwałych.
Taka wykładnia nie znajduje jednak potwierdzenia w innych stanowiskach prezentowanych przez DKIS. Właściwe zatem wydaje się podejście prezentowane w większości wydawanych przez DKIS interpretacji indywidualnych, zgodnie z którym wydatki na zakup robotów będących środkami trwałymi (lub wydatki na zakup wartości niematerialnych i prawnych – WNiP) są rozliczane w czasie – tak jak odpisy amortyzacyjne.
Ulga na robotyzację i automatyzację też dla zakupów przed 2022 r.
Przyjęcie, iż ulga polega na odliczeniu od podstawy opodatkowania dodatkowych 50% kwoty odpisów amortyzacyjnych poniesionych w danym roku podatkowym, powoduje, że ulga obejmuje również roboty zakupione i ujęte w ewidencji środków trwałych przed 2022 r. Przy czym jest to możliwe wyłącznie, jeżeli przed 2022 r. nie zostały one w pełni zamortyzowane. Potwierdzają to również najnowsze interpretacje DKIS.
Stanowisko prezentowane przez organy podatkowe w tym zakresie jest jednolite.
Prezentowane przez organy podatkowe podejście jest z jednej strony korzystne dla podatników, którzy nabyli roboty przed 2022 r., a których amortyzacja nie została zakończona w 2022 roku. Mogą bowiem oni skorzystać z ulgi, nawet jeśli ponieśli wydatki na zakup robotów przed wprowadzeniem przepisów w tym zakresie. Z drugiej strony ulga jest ograniczona czasowo, obowiązuje ona bowiem w latach 2022-2026. Oznacza to, że jeżeli roboty zostały nabyte przykładowo w 2022 roku, będą amortyzowane stawką wynoszącą 18% (zgodnie z Klasyfikacją Środków Trwałych) i od podstawy opodatkowania można odliczyć 50% kosztów podatkowych poniesionych w roku podatkowym na robotyzację, wówczas nie będzie można skorzystać z ulgi przez cały okres amortyzacji. W przypadku robotów zakupionych w kolejnych latach z ulgi będzie można skorzystać przez jeszcze krótszy okres. Być może w przyszłości, jeżeli ulga okaże się atrakcyjną zachętą do inwestycji w robotyzację, ustawodawca zdecyduje się na przedłużenie okresu obowiązywania ulgi.
Ulga na robotyzację 2023 – zmiany i ograniczenia
Na ten moment ustawodawca zdecydował się jednak na ograniczenie w stosowaniu ulgi dla niektórych branż, które negatywnie wpływają na klimat i środowisko. Od 1 lutego 2023 r. weszła w życie nowelizacja przepisów, zgodnie z którą z ulgi nie skorzystają już podatnicy, którzy poniosą koszty podatkowe na robotyzację:
- dotyczące działań lub aktywów związanych z wysokimi wskaźnikami emisji gazów cieplarnianych;
- związane z działalnością górniczą polegającą na wydobywaniu lub magazynowaniu paliw kopalnych oraz działalnością polegającą na przeróbce, dystrybucji lub spalaniu paliw kopalnych;
- związanych z działalnością składowisk odpadów, spalarni odpadów lub instalacji do mechaniczno-biologicznego przetwarzania odpadów.
Nowelizacja ma zastosowanie do kosztów uzyskania przychodów poniesionych przez branże objęte ograniczeniami od roku podatkowego rozpoczynającego się po dniu 31 stycznia 2023 r. Przy czym przewidziano również przepisy przejściowe dla podatników, którzy nabyli roboty, maszyny lub urządzenia w roku podatkowym poprzedzającym rok podatkowy rozpoczynający się po dniu 31 stycznia 2023 r. W takim przypadku przepisy zezwalają na skorzystanie z preferencji na dotychczasowych zasadach. Oznacza to, że podatnicy, których rok podatkowy pokrywa się z rokiem kalendarzowym, którzy nabędą roboty w 2023 roku, w kolejnych latach będą mogli skorzystać z ulgi w odniesieniu do tych robotów na dotychczasowych zasadach.
Zwrot ulgi na robotyzację – kiedy i w jakich okolicznościach?
Należy również pamiętać, iż w przypadku zbycia robota przed zakończeniem okresu jego amortyzacji (a w przypadku umowy leasingu przed końcem podstawowego okresu umowy leasingu) podatnik jest zobowiązany w zeznaniu składanym za rok podatkowy, w którym nastąpiło to zbycie, do zwiększenia podstawy opodatkowania o kwotę uprzednio dokonanych odliczeń. Oznacza to, że w przypadku skorzystania z ulgi i sprzedaży robota przed zakończeniem amortyzacji podatnik będzie musiał zwrócić kwotę uzyskanej ulgi. A zatem nie warto zbywać środków trwałych i WNiP, które zostały objęte ulgą, jeżeli jeszcze nie zostały zamortyzowane w całości.
Zatem jeżeli w ostatnim czasie zakupili Państwo albo planują Państwo zakup robota do swojej działalności, warto rozważyć skorzystanie z omawianej ulgi. W przypadku chęci skorzystania z omawianej preferencji, warto wystąpić do DKIS z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej, w celu potwierdzenia możliwości zastosowania ulgi u danego podatnika. Uzyskanie interpretacji indywidualnej pozwoli uchronić się przed negatywnymi konsekwencjami z powodu niewłaściwego zastosowania ulgi i zniweluje ryzyko zakwestionowania poprawności rozliczenia ulgi przez organy podatkowe. Tym bardziej, że nie każdy robot spełnia definicję robota przemysłowego, który uprawnia do skorzystania z preferencyjnego odliczenia. Zdarza się bowiem, iż DKIS w wydawanych interpretacjach kwestionuje prawo do zastosowania ulgi.
Jeżeli są Państwo zainteresowani stosowaniem ulgi na robotyzację oraz innych ulg podatkowych dla biznesu w Polskim Ładzie zachęcamy do kontaktu z TLhub.
Zainteresował Cię temat optymalizacji podatkowej? Wiemy, jak ważne jest szukanie odciążeń budżetowych, ale nie zapominamy też o stałym rozwoju i profesjonalizacji branży. Czytaj także:
- Zasady, które podniosą efektywność pracy zdalnej
- Wytyczne dotyczące technologii rozpoznawania twarzy
- Profesjonalne doradztwo prawne w nowych technologiach
- Poznaj sposoby na ulepszenie środków trwałych
- Planujesz rozwinąć działalność poza Polskę? Sprawdź, jak wygląda kwestia rozliczeń podatków międzynarodowych.
Skontaktuj się